Zonder regeling geldt de rechtsopvolging
Het erfrecht regelt wie de goederen van een overledene krijgt en hoe dat gebeurt: de erfgenaam (of de gemeenschap van erfgenamen als er meerdere erfgenamen zijn) treedt automatisch in de voetsporen van de overledene als de overledene overlijdt. Alle bezittingen zoals onroerend goed, effecten, contanten, maar ook alle schulden gaan naar de erfgenamen. Hiervoor hoeven de erfgenamen de erfenis niet eens te aanvaarden.
Velen vertrouwen erop dat het burgerlijk wetboek al bepaalt wat nodig is. En in sommige gevallen is de erfopvolgingsregeling goed geschikt. Maar ook die passen vaak niet, zeker als de erflater naast het gezin ook nog een partner, stiefkinderen, petekinderen of vrienden in overweging wil nemen. Als u onroerend goed aan deze mensen wilt nalaten, moet u een testament maken.
Eén ding moet voor iedereen duidelijk zijn: als de ene echtgenoot overlijdt, erft de andere niet automatisch alles. Als er kinderen zijn, krijgt hij de helft van het vermogen volgens het erfrecht van de echtgenoot, de andere helft gaat naar de kinderen. Er ontstaat een gemeenschap van erfgenamen. Dat betekent: alles is van alle erfgenamen – huis, geld, auto, effecten. En de erfgenamen moeten dat dan moeizaam scheiden en bijvoorbeeld afspreken of ze het huis waarin iedereen is opgegroeid wel of niet willen verkopen. Daarentegen behoort de uitkering van een levensverzekering niet tot de nalatenschap. Deze gaat naar de zogenaamde begunstigde. Om te kunnen beoordelen of u iets moet regelen, stelt u zich eerst de vraag: Wie is mijn wettelijke erfgenaam? Meer informatie hierover vindt u in onze gidsen erfrecht en erfrecht.
Bepaal zelf wie wat moet krijgen
Vaak lukt het niet zonder testament. Maar waar moet ik op letten als ik een testament wil maken? Het is niet verstandig om afzonderlijke voorwerpen van waarde op te sommen en deze vervolgens aan een persoon toe te wijzen zonder dat duidelijk is wie de erfgenaam moet zijn. Daarom: benoem de erfgenaam(en) eerst in een testament. Dan kun je in een tweede stap iemand bijvoorbeeld een bijzonder item nalaten.
Met een testament kun je iemand onterven. De nabestaanden hebben recht op het zogenaamde verplichte deel, dat is de helft van waar hij volgens de wet recht op zou hebben. Hij krijgt het echter niet automatisch, maar alleen als hij het van de erfgenamen eist. De vorm van de laatste wil is belangrijk. Een op een computer geschreven testament, dat de erflater uitprint en met de hand ondertekent, is ongeldig. De wet bepaalt dat het testament volledig met de hand moet worden geschreven.
Meer informatie over het erfrecht en een testament kun je vinden op o.a. erfrechtonline.nl.